Ở các thành phố lớn, câu chuyện của Cách mạng công nghiệp 4.0 hay AI đã trở nên quen thuộc thì tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa, Internet vẫn là một thứ kém thân thuộc. 

Đưa ánh sáng số về bản

Những tháng cuối năm 2023, huyện Sơn Tây (tỉnh Quảng Ngãi) đang gấp rút xây dựng 5/9 điểm hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số ứng dụng công nghệ thông tin. Đây là một phần hoạt động thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030.

Sơn Tây là một trong sáu huyện miền núi của tỉnh Quảng Ngãi, cách thành phố Quảng Ngãi 80km về phía Tây. Huyện có độ cao từ 400m đến 1.900m so với mặt biển, khí hậu ôn hòa dễ chịu nhưng cũng thường xuyên hứng chịu thiên tai khắc nghiệt như hạn hán, lũ lụt gây sạt lở nghiêm trọng. Cộng đồng dân cư ở Sơn Tây có đồng bào các dân tộc Ca Dong, Hrê, Cor, Kinh, trong đó, người Ca Dong chiếm hơn 80% dân số. 

Đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số ở Sơn Tây vẫn còn khó khăn. Tỷ lệ hộ nghèo của huyện cao với tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo tới 53,8%. Chất lượng giáo dục hạn chế, có tới 26% trẻ 11 tuổi chưa đọc hiểu thành thạo.

Tại các điểm hỗ trợ sẽ được đầu tư, mua sắm thiết bị với cấu hình kỹ thuật thực hiện theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông. Cùng với đó là chương trình tập huấn, hướng dẫn sử dụng cho cán bộ cấp xã được giao quản lý sử dụng thiết bị, duy trì, vận hành điểm ứng dụng công nghệ thông tin.

Phòng Văn hóa và Thông tin được UBND huyện giao trực tiếp chủ trì, phối hợp với các phòng, ban, ngành của huyện và Ủy ban nhân dân các xã tổ chức triển khai thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn huyện.

9 xã đặc biệt khó khăn trên địa bàn huyện Sơn Tây được thụ hưởng dự án Ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi gồm: Sơn Bua, Sơn Dung, Sơn Lập, Sơn Long, Sơn Liên, Sơn Màu, Sơn Mùa, Sơn Tân, Sơn Tinh. 

dân tộc thiểu số.jpg
Internet góp phần mở rộng cơ hội phát triển cho đồng bào người Hrê ở Quảng Ngãi. Ảnh: Lê Anh Dũng

Đảm bảo bình đẳng và tạo cơ hội phát triển

Trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, chủ trương ứng dụng công nghệ thông tin là một trong những nỗ lực của Đảng và Nhà nước nhằm bảo đảm quyền bình đẳng, cơ hội phát triển của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. 

Mục tiêu thiết lập điểm hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số ứng dụng công nghệ thông tin nhằm hỗ trợ, phục vụ tập huấn, phổ biến kiến thức, kỹ năng trong sản xuất, phát triển kinh tế và đời sống; kỹ năng sử dụng các dịch vụ số cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Đồng thời giúp đồng bào các dân tộc tiếp cận nhanh các sản phẩm, dịch vụ thiết yếu trên mạng internet (về chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thông tin, kiến thức khoa học công nghệ; bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, đảm bảo an ninh, trật tự,...); góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; chủ động phòng chống các tình huống gây mất an ninh, trật tự vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Bên cạnh đó, Đề án là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số tiếp cận thông tin cũng góp phần xây dựng bộ dữ liệu về các dân tộc thiểu số, tập trung vào các lĩnh vực: lịch sử, văn hóa, lễ hội, phong tục tập quán các dân tộc thiểu số; các sản phẩm truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số; thông tin địa lý vùng dân tộc thiểu số có tích hợp dữ liệu thông tin đa phương tiện. 

Công nghệ thông tin còn cho phép hỗ trợ chẩn đoán, khám, chữa bệnh từ xa, góp phần đem lại cuộc sống ấm no, bền vững đối với đồng bào dân tộc thiểu số.

Tuệ Nhi