Dân Israel ‘cam chịu’ cuộc tấn công vào Iran?

Nếu chú ý tới sự thay đổi giữa các mùa, thì rất nhiều người Israel đang nói về khả năng chiến tranh xảy ra trong mùa hè, hoặc cuối năm nay với không khí khó có thể tránh khỏi khi xung đột âm ỉ bấy lâu bùng nổ thành cuộc chiến toàn diện. Viễn cảnh tàn phá và thương vong như thấy trước mắt.

"Giống như mọi người nói 'cơn cuồng phong đang tới", Avi Funes, 57 tuổi - một cựu nhân viên kế toán nói trong bữa trưa tại Trung tâm Azrieli - tòa tháp cao làm bằng kính và sắt gồm cả văn phòng làm việc ngay bên cạnh trụ sở quân sự và bộ Quốc phòng Israel, một khu vực mục tiêu  tiềm năng cho bất kỳ vụ trả đũa nào.

"Người dân không tính tới chuyện đổ ra đường phố biểu tình chống lại cuộc tấn công", Funes nhấn mạnh. "Nó giống như là sự tự mãn vậy. Liệu người dân thường có thể làm gì? Mọi thứ không phụ thuộc vào họ".

Tính đúng đắn hay khôn ngoan của một cuộc không kích vào Iran đã được tranh cãi tại Tel Aviv nhiều tháng nay; các cựu và quan chức an ninh đương nhiệm cũng như những nhân vật chính trị không ngừng tranh luận việc một động thái như vậy có đạt được mục tiêu đề ra, hay sẽ kích động hành động đáp trả xứng đáng và khả năng một cuộc xung đột lớn hơn khó ngăn chặn được nỗ lực hạt nhân của Iran.

Mới đây, Iran cảnh báo sẽ hành động trước chống lại lực lượng thù địch nếu cảm thấy các lợi ích quốc gia bị đe dọa.

Các cuộc thăm dò trong vài tháng gần đây cho thấy, dân thường Israel có những ý kiến trái ngược về tính thích hợp của một cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân Iran.

Nhưng giờ đây, khi các nhà lãnh đạo Israel công khai tuyên bố, hành động quân sự nhằm vào Iran có thể là cần thiết để ngăn chặn cái mà họ mô tả là tham vọng sở hữu vũ khí nguyên tử, thì những người dân Israel lại đang dự tính kết quả có thể xảy ra: làn mưa tên lửa vào các trung tâm dân cư bay từ phía Iran và các nhóm chiến binh liên kết như Hezbollah ở Lebanon hay Hamas ở dải Gaza.

Nỗi sợ hãi quen thuộc

Rất nhiều người Israel đã trải qua điều này trước đây.

Trong Chiến tranh vùng Vịnh 1991, Iraq đã bắn gần 40 tên lửa Scud vào Israel, một số quả trong đó trúng vào khu vực Tel Aviv. Hàng nghìn rocket được Hezbollah bắn vào vùng phía bắc Israel trong cuộc chiến năm 2006, và hàng trăm quả khác do Hamas và các nhóm chiến binh khác dội vào Israel trong ba tuần cuối năm 2008 và 2009 khi Israel tiến hành cuộc chiến chống lại phong trào Hồi giáo. Trong những cuộc xung đột ấy, người Israel trốn trong các hầm tránh bom và phòng an toàn, nên số dân thường thương vong được hạn chế. Chưa đầy 50 dân thường Israel chết trong ba cuộc xung đột.

Một quán cà phê ở Tel Aviv Ảnh: swcs

Nhưng có những lo ngại rằng, việc Iran đáp trả bằng cách tấn công tên lửa có thể có mức độ hoàn toàn khác biệt, tàn phá hơn nhiều, thương vong rất lớn và có khả năng gây ra tình trạng chiến tranh rộng lớn hơn.

Tìm cách xoa dịu nỗi lo của dân chúng và bác bỏ kịch bản ngày tận thế, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Ehud Barak trong những tháng gần đây đã cố giảm nhẹ khả năng tác động của các vụ tấn công tên lửa vào những thành phố và thị trấn của Israel. "Sẽ không phải là 100.000 người chết, không phải là 10.000 người hay 1.000 người chết. Israel sẽ không bị phá hủy", ông nói trong cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh hồi tháng 11. "Sẽ không hẳn dễ chịu phía trước ngôi nhà, nhưng nếu tất cả mọi người đi vào nhà của họ, cũng sẽ không có 500 người chết".

Điều đó không thuyết phục được Gideon Levy, nhà báo của tờ báo tự do Haaretz. Trong một bài viết gần đây, ông thẳng thẳn lên án thứ mà ông mô tả là sự thờ ơ mà Barak và những quan chức khác thể hiện rằng, hàng trăm nếu không phải là hàng ngàn người Israel có thể sẽ thiệt mạng trong màn mưa tên lửa khởi nguồn từ vụ tấn công Iran. "Ấn tượng là số đông người Israel không sợ", ông viết. "Quyết định phụ thuộc vào một nhúm người hoạch định chính sách và công chúng, nhưng thường lệ là phục tùng và mù quáng".

Levy thúc giục người dân Israel cất tiếng nói phản đối hành động quân sự bằng cách nói với các nhà lãnh đạo của họ rằng: "giờ đây, nói lớn tiếng, chúng tôi sợ hãi".

Kinh doanh như bình thường

Nhưng những người khách đến với các cửa hàng thiết kế và bán cà phê tại khu liên hợp Azrieli tuần này, dường như chỉ có ít người sợ hãi. "Công việc vẫn bình thường, dù có lo lắng", Zehava Shem-Tov, một thư ký 50 tuổi nói trong giờ nghỉ trưa. "Có cảm giác rằng có thứ gì đó không dễ chịu chờ đợi chúng tôi, nhưng bị kìm nén".

Amos Tzion, 53 tuổi, người lập dự án nông nghiệp ở nước ngoài nói rằng: "Có lo lắng, nhưng cũng cần thiết phải hành động. Chúng tôi sống trong một khu vực luôn luôn bị đe dọa, chúng tôi lớn lên đã làm quen việc đó, và có cảm giác sợ hãi rằng, Iran sẽ có bom nguyên tử nên cần làm gì đó về điều này", ông cho biết.

Một số người nói rằng, họ hoài nghi về việc gia tăng các biện pháp trừng phạt quốc tế sẽ khiến Iran dừng chương trình hạt nhân. "Với quan điểm của Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad, điều này sẽ không phải như vậy, và dường như sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài hành động quân sự", Funes, nhân viên kế toán nói. "Nhưng sự thay thế là gì? Nếu ông ấy phát triển bom nguyên tử, đó sẽ là mối đe dọa liên tục và tên lửa của họ thậm chí sẽ đáng sợ hơn. Không ai dám đánh bom một quốc gia có vũ khí hạt nhân".

Ayelet Lifschitz, sinh viên 24 tuổi đến từ thành phố Haifa ở phía bắc nói rằng, cô đã trải qua cuộc chiến năm 2006 chống lại Hezbollah trong chiếc hầm trú ẩn khi rocket dội vào thành phố, một trải nghiệm mà cô coi là "chấn thương suốt đời".

Cô cho biết cô phản đối việc Israel đơn phương tấn công Iran mà không có sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là từ Washington. Nhưng cô nhấn mạnh rằng, cô tin tưởng nước cô sẽ tồn tại qua bất kỳ cuộc trả đũa nào. "Đây là một xã hội mạnh mẽ. Chúng tôi có thể đối mặt với nó", Ayelet khẳng định.

Trong lúc đó, cô nói "có nhận thức liên tục" về khả năng xung đột vũ trang xảy ra trong vài tháng tới. Thậm chí bạn bè cô đã đùa rằng, họ có thể phải thay đổi các cuộc hẹn và kế hoạch cá nhân để thích ứng với chiến tranh.

Cách nhìn này được phản ánh gần đây trên trang Facebook của Kobi Zvili, một nghệ sĩ Tel Aviv. Trang này đã thu hút hàng trăm người ủng hộ, kêu gọi Thủ tướng Benjamin Netanyahu dừng hành động quân sự trước khi ca sĩ Madonna bước lên sân khấu ở vùng ngoại ô của thành phố ngày 29/5 trong chặng dừng chân đầu tiên của tour lưu diễn thế giới. "Bibi, Không!", tiêu đề trang nói khi sử dụng tên hiệu Netanyahu. "Đừng gây chiến với Iran cho tới lúc kết thúc chương trình biểu diễn của Madonna".