Ngày 2/11, giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát, nợ công, bội chi ngân sách được kiểm soát. Các cân đối lớn của nền kinh tế được giữ vững. 

Về chính sách tài khóa, Chính phủ thực hiện “chính sách tài khóa mở rộng”, nghĩa là tài khóa thâm hụt, giảm thuế nhưng vẫn tăng chi ngân sách.

Trong 3 năm qua, Bộ Tài chính đã đề xuất với Chính phủ, trình Quốc hội giảm nhiều loại thuế, tiền thuế đất. Năm 2021 giảm 132.400 tỷ đồng, năm 2022 giảm 233.000 tỷ đồng và năm nay dự kiến giảm khoảng 200.000 tỷ đồng. 

Khẳng định đây là một nỗ lực rất lớn, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, sau giảm thuế, vẫn phải đảm bảo cán cân tài khóa, đưa vào nền kinh tế nguồn lực 347.000 tỷ đồng hỗ trợ phục hồi kinh tế.

202306011655421752 65.jpg
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc (Ảnh: QH)

Đề cập đến dự toán ngân sách năm 2023, theo ông Phớc, đến ngày 30/10 thu ngân sách đã đạt 85%, tương đương 1,36 triệu tỷ đồng. 

“Nhiều đại biểu cho rằng thu tăng từ tiền đất, nhưng tiền đất chỉ đạt 57,8%, tức chỉ có 86.482 tỷ đồng. Các khoản thu dầu thô cũng rất nhỏ bé, chỉ 46.000 tỷ đồng, tức chỉ 2,6% tổng thu ngân sách. Cho nên, nguồn thu ngân sách chủ yếu từ sản xuất kinh doanh, đặc biệt thu nội địa”, Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, về giải ngân đầu tư công, đến hôm nay mới đạt 57%. “Tại sao giải ngân thấp thế trong khi nền kinh tế khát vốn? Đây có phải là vướng mắc từ Luật Đầu tư công không? Nếu không sửa luật thì chúng ta vẫn cứ tiếp tục bàn lại về giải ngân đầu tư công”, Bộ trưởng đặt vấn đề.

Một số vướng mắc đã được tư lệnh ngành Tài chính nêu rõ như muốn điều chỉnh danh mục công trình, điều chỉnh vốn từ dự án này sang dự án khác phải xin ý kiến Quốc hội; muốn lập dự án phải có tiền, đưa vào kế hoạch đầu tư công, muốn có dự án thì phải bố trí tiền.

“Gói 14.000 tỷ đồng xây trạm y tế các phường, xã chưa giao được vốn, hay dự án sân bay Long Thành chưa giao được vốn vì muốn dự án được phê duyệt phải có tiền”, ông Phớc dẫn chứng.

Từ đó, ông Phớc đề nghị, Luật Đầu tư công phải mở ra, phải đa dạng hóa nguồn vốn, chỉ quy định chủ yếu trình tự, thủ tục. Ngoài ra, cần sửa Luật Ngân sách.

Bộ trưởng Tài chính cũng giải trình, làm rõ vấn đề khá nóng là hoàn thuế VAT. Theo đó, hiện đã hoàn đến 92%, đã giải quyết 14.857 hồ sơ và đang giải quyết 534 hồ sơ, khoảng trên 9.154 tỷ đồng nữa. 

Điều kiện hoàn thuế là phải có hóa đơn VAT, chứng từ chuyển tiền; với công ty xuất nhập khẩu thì có thêm hợp đồng, chứng từ chuyển tiền, tờ khai hải quan… 

“Nếu luật thuế nói hoàn thuế chỉ xác minh người bán cuối cùng, cán bộ thuế không vi phạm, chúng tôi thực hiện ngay. Còn luật thuế quy định nếu hoàn trước, kiểm tra sau là 6 ngày; kiểm tra trước, hoàn sau là 40 ngày thì chúng tôi chấp hành”, ông Phớc nói.

Liên quan đến đề nghị giảm thuế VAT 2% cho tất cả các hàng hóa, dịch vụ, Bộ trưởng Tài chính cho biết, theo đúng Nghị quyết 43 một số ngành nghề không được giảm, chẳng hạn như kinh doanh tài chính, viễn thông, chứng khoán, ngân hàng… “Rõ ràng, nếu giảm nhiều quá cũng gây áp lực lên ngân sách”, ông Phớc nhấn mạnh.

Trước ý kiến đề nghị phải giảm chi thường xuyên, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc lại có quan điểm khác là phải giảm chi đầu tư, tiết kiệm trong đầu tư, không để lãng phí, thất thoát, đầu tư là phải có hiệu quả.

“Chúng tôi tính toán có những bộ, ngành riêng tiền lương, phụ cấp lương (chi thường xuyên) chiếm trên 66%, không có gì để tiết kiệm. Bây giờ bộ ngành tiếp khách rất ít, đi công tác cũng ít, cho nên cũng không nên đặt vấn đề này nhiều”, ông Phớc nói.